Topstuk!

Reliekhouder van het Heilig Kruis

Deze reliekhouder is een triptiek. De twee deurtjes sluiten de kruisreliek af. In de omlijsting bevinden zich tien vierkante emailpaneeltjes, die de bisschoppen van Tongeren, van Maternus tot Servatius, voorstellen. De rechthoekige plaatjes zijn gegraveerde voorstellingen van typologieën van het kruis: het offer van Abraham, de koperen slang, Mozes die het Tau-teken boven de deur schrijft, de Joden die het paaslam dragen, de verspieders met de druiventros en Elias met de weduwe Sarapeta, de droom van Constantijn en Heraclius die Chosroës overwint. De teksten op de ingelegde omlijsting van het middendeel verklaren de herkomst: "Hoc Salvatoris tibi Tongris pignus amoris. Legia dat lignum cunctis venerabile signum. pontifices mervit hos inclita Tongris habere. Dones eam potuit hunnorum gens abolere". ("Aan u, Tongeren, schenkt Luik als onderpand der liefde dit zegeteken van de Verlosser, het voor eenieder vererenswaarig hout. Het roemrijke Tongeren verdiende deze bisschoppen te hebben tot dat het volk der Hunnen de stad kon verwoesten"). Op de buitenzijde van de deurtjes staan twee engelen met wierookvaten. Op de binnenzijde staat keizerin Helena met vier verhaalfragmenten. In het midden bevindt zich het reliek van het Heilig Kruis. Boven het reliekkruis verschijnt Christus, en aan de zijden Johannes en Maria. Onder het reliekkruis staat de ecclesia met kroon en overwinningsvaan, die het bloed van de Heer in de kelk opvangt. In de hoeken staan de vier symbolen van de evangelisten.